Udhëheqësi i milicisë islamike HTS po përpiqet të paraqitet si burrë shteti. Cilat janë synimet e tij? Dhe sa radikal është ai?
Përmbysja e
sundimtarit sirian Bashar al-Assad ishte qëllimi kryesor i Abu Mohammed
al-Julani. Të dielën, luftëtarët islamikë të al-Julanit hynë në qendrën e
pushtetit të Sirisë, kryeqytetin Damask, dhe e shpallën qytetin "të
lirë" - 13 vjet pasi Assadi shtypi me dhunë protestat antiqeveritare në
vend.
Al-Julani është
udhëheqësi i milicisë Hajat Tahrir al-Sham
Al-Julani është
kreu aktual i milicisë Hajat Tahrir al-Sham (HTS), një ish-degë e rrjetit
terrorist al-Kaida në Siri. Pas viteve të ngërçit kryesisht në luftën civile
siriane, luftëtarët e HTS dhe grupet aleate nisën çuditërisht një ofensivë të
madhe kundër trupave qeveritare më 27 nëntor.
Për vite me
radhë, Al-Julani kishte vepruar në fshehtësi. Sot ai është në qendër të
vëmendjes, duke bërë deklarata dhe duke folur për mediat ndërkombëtare. Ai
gradualisht hoqi çallmën xhihadiste që mbante në fillim të luftës siriane në
2011 - në favor të një uniforme ushtarake.
Që nga shkëputja
e tij me Al-Kaedën në vitin 2016, al-Julani është përpjekur të zbusë imazhin e
tij dhe të duket më i moderuar. Ekspertët dhe qeveritë perëndimore nuk janë të
bindur për këtë. Ata e klasifikojnë HTS si një grup terrorist. Shkencëtari
Thomas Pierret i institutit kombëtar të kërkimit francez CNRS e quan atë një
"radikal pragmatik". Në vitin 2014, al-Julani ishte në kulmin e
radikalizmit të tij, thotë eksperti, duke theksuar se ai donte të afirmohej
kundër milicisë xhihadiste, Shteti Islamik (IS). Që atëherë, ai "e ka
zbutur retorikën e tij".
Së pari me
Al-Kaedën, pastaj Al-Nusra
I lindur në vitin
1982, al-Julani u rrit në Masseh, një lagje me taka të mira të Damaskut.
Sipas një raporti
nga faqja e internetit Middle East Eye, ai së pari u tërhoq nga idetë
xhihadiste pas sulmeve të 11 shtatorit 2001. Ai mori pjesë në "predikime të
fshehta dhe diskutime në panele në periferi të Damaskut".
Pas pushtimit të
Irakut të udhëhequr nga SHBA, ai u largua nga Siria për të luftuar në vendin
fqinj. Në Irak, udhëheqësi aktual i HTS iu bashkua Al-Kaidës dhe më pas u
burgos për pesë vjet. Në mars 2011, kur filloi revolta kundër qeverisë së
Asadit në Siri, ai u kthye në atdheun e tij dhe themeloi Frontin Al-Nusra -
degën siriane të al-Kaidës, e cila më vonë u bë HTS.
Al-Julani
kontrollonte veriperëndimin e Sirisë
Në Sirinë veriperëndimore,
al-Julani detyroi grupet rivale islamike të bashkohen me HTS në janar 2017,
duke pretenduar kështu kontrollin mbi pjesë të mëdha të provincës
veriperëndimore siriane të Idlib. HTS krijoi një qeveri civile në zonat që
kontrollonte dhe krijoi një lloj shteti në Idlib duke shtypur rivalët e saj.
Gjatë kësaj kohe,
banorët dhe grupet e të drejtave të njeriut akuzuan HTS për goditje brutale
ndaj disidentëve - Kombet e Bashkuara i klasifikojnë këto si krime lufte.
Ndoshta i vetëdijshëm për frikën dhe urrejtjen që frymëzonte milicia e tij,
al-Julani iu drejtua banorëve të Aleppos për t'i siguruar ata se asgjë nuk do
t'u ndodhte. Ka një pakicë të madhe të krishterë në Aleppo. Ai gjithashtu u
bëri thirrje luftëtarëve të tij që të garantojnë sigurinë në zonat e pushtuara
tani.
Para së gjithash,
kjo është një qasje e mirë politikisht, shpjegoi Aron Lund nga grupi i
ekspertëve Century International. "Sa më pak panik të ketë në nivel lokal
dhe ndërkombëtar dhe sa më shumë al-Julani të shfaqet si një aktor përgjegjës
dhe jo një ekstremist xhihadist toksik, aq më e lehtë do të jetë detyra e tij.
A është ai plotësisht i sinqertë? Sigurisht që jo," tha ai. "Por kjo
është gjëja më e zgjuar që mund të thuash dhe të bësh tani."
Comments